Sabah Gazetesi 04.09.2024 Tarihli Köşe Yazısı

  • 07.Eylül.2024
Sabah Gazetesi 04.09.2024 Tarihli Köşe Yazısı

PROSTAT KANSERÄ° NEDÄ°R?

Prostat, mesanenin altında ve rektumun önünde yer alan küçük ve ceviz ÅŸeklinde bir salgı bezidir. Meni sıvısının bir kısmını salgılar ve spermin olgunlaÅŸmasına katkı verir. Prostat kanseri, prostatta yer alan hücrelerin anormal ve kontrolsüz büyümesine baÄŸlı geliÅŸen bir kanserdir.

NE SIKLIKTA GÖRÜLÜR ?

Erkeklerde, akciÄŸer kanseriyle birlikte en sık görülen kanser çeÅŸididir. Batı ülkelerinde sıklığı daha fazladır. Ülkemizde, son yıllarda sıklığında artış saptanmıştır. Yaklaşık her 6 erkekten birisinin yaÅŸamları boyunca prostat kanserine yakalanacağı tahmin edilmektedir.

PROSTAT KANSERÄ° NEDEN OLUR?

Kanser tiplerinin çoÄŸunda olduÄŸu gibi bu hastalığın da kesin sorumlusu bilinmemektedir. Bununla beraber prostat kanseri için kesin olarak ortaya konmuÅŸ üç tane risk faktörü bulunmaktadır. Bunlar; yaÅŸ, etnik köken ve genetiktir.

PROSTAT KANSERÄ°NÄ°N BELÄ°RTÄ°LERÄ° NELERDÄ°R ?

Prostat kanseri erken evrelerde hiçbir ÅŸikayet yapmayabilir. Bu nedenle sinsi bir hastalık olarak nitelendirilir.

Prostat kanseri için tipik olmamakla birlikte;

• Sık idrara çıkmak,
• Ä°drar yapmakta güçlük, kesintili idrar yapmak,
• Ä°drarda ya da meni de kan olması,
• Ejakülasyon (boÅŸalma) anında aÄŸrı, prostat kanserinde görülebilecek ÅŸikayetlerdir.

Ä°leri evre hastalıktaysa, tümörün kemiÄŸe sıçraması halinde; bel, kalça veya bacakta ÅŸiddetli aÄŸrılar oluÅŸabilir. Ayrıca, vücudun diÄŸer organlarına yayılıp, tuttuÄŸu organa baÄŸlı ÅŸikayetlere (göÄŸüs aÄŸrısı, öksürük, sarılık, bacaklarda ÅŸiÅŸlik, bilinç bulanıklığı) neden olabilir.


PROSTAT KANSERÄ° TANISI NASIL KONULUR ?

Erken aÅŸamada ÅŸikayetlere neden olmadığı için, bazen tanısı gecikebilir. Oysa, erken tanı çoÄŸu hastada hayat kurtarıcı olabilmektedir. Bu sebepten henüz hastalık prostat içinde sınırlı iken, yani hiçbir bulgu vermediÄŸi erken dönemde tespit edilmesi oldukça önem taşımaktadır.

Erkeklerin hiçbir ÅŸikayeti olmasa bile 50 yaşından sonra, ailesinde prostat kanseri olanlarınsa 40 yaşından sonra yılda bir kez prostat muayenesi için üroloji uzmanına baÅŸvurması önerilmektedir. Bu konuda farkındalık oluÅŸturarak erken tanı oranını artırmak mümkündür.

Tanıda, fizik muayene, PSA adını verdiÄŸimiz kan tahlili ve prostata özel MR incelemesi yol göstericidir. Kesin tanı prostattan iÄŸne ile yapılan biyopsi ile konulur. Son yıllara kullanıma giren füzyon biyopsi ile daha doÄŸru tanı konma olanağı sunulmaktadır.

HER PROSTAT KANSERÄ° TEHLÄ°KELÄ° MÄ°DÄ°R?

Prostat kanseri, çok farklı seyri olan bir hastalıktır. Erken aÅŸamada, prostata sınırlıyken tanı konulan hastalarda tedavi baÅŸarısı çok yüksektir. Ä°leri evre hastalarda tedavi baÅŸarısı düÅŸük olmakla birlikte, son yıllarda kullanıma giren tedaviler umut vericidir.

PROSTAT KANSERÄ°NÄ°N TEDAVÄ°SÄ° NASILDIR ?

Prostat kanserinde tedavi seçimi, hastanın yaşı, beklenen tahmini yaÅŸam süresi, genel saÄŸlık durumu ve tümörün evresiyle patolojik özelliklerinin deÄŸerlendirilmesi sonucu yapılmaktadır.
Prostat kanseri tedavisinde uygulanan tedavi yöntemleri ÅŸu baÅŸlıklar altında sıralanabilir;

- Cerrahi Tedavi ( Radikal Prostatektomi )
- Fokal Tedaviler ( HIFU, Nano-knife )
- Işın Tedavisi ( Radyoterapi )
- Hormon Tedavisi
- Ä°laç Tedavisi ( Kemoterapi, Hedefe Yönelik Tedaviler )
- Ä°zlem ( Aktif Ä°zlem veya Bekle Gör )

Prostata sınırlı veya çevre dokulara yayılımı az olan hastalarda en etkili yöntem cerrahi tedavidir. Radikal prostatektomi adı verilen bu ameliyatta, prostat tümüyle çıkarılır. Radikal prostatektomi ameliyatı olan hastaların 10 yıllık saÄŸkalım oranları % 90'ın üzerindedir. Son yıllarda, tüm dünyada olduÄŸu gibi ülkemizde de daha sık uygulanan robotik cerrahi yöntemi, baÅŸarılı onkolojik sonuçlar ve iyileÅŸme sürecindeki avantajları nedeniyle daha fazla tercih edilmektedir.